Ngày càng nhiều lao động trẻ Việt Nam vừa duy trì công việc chính, vừa nhận thêm dự án bên ngoài để tăng thu nhập và tìm kiếm sự tự do nghề nghiệp.
“Chân trong, chân ngoài” – không còn hiếm gặp
Ngọc Lan, 27 tuổi, nhân viên truyền thông tại TP HCM, chia sẻ rằng mức lương 10 triệu đồng mỗi tháng chỉ vừa đủ chi tiêu cơ bản. Sau dịch Covid-19, cô bắt đầu nhận thêm các dự án thiết kế, viết nội dung, nâng tổng thu nhập lên khoảng 25–30 triệu đồng.
Tại Hà Nội, chị Thu Minh, 40 tuổi, nhân viên chăm sóc khách hàng, cũng tranh thủ kinh doanh mỹ phẩm online bên cạnh công việc văn phòng. “Thu nhập chính thấp, chi phí gia đình tăng nên tôi buộc phải tìm thêm nguồn thu,” chị nói.
Hình minh họa freelancer đang làm việc ở một quán cà phê.
Ảnh: Pixabay
Vì sao nhiều người chọn “đa nhiệm” công việc?
Theo khảo sát của DemandSage 2025, khoảng 52% Gen Z và 44% Millennials hiện đang làm việc tự do hoặc làm thêm ngoài giờ. Bên cạnh đó, hiện có tới 46,7% lực lượng lao động toàn cầu đang làm việc tự do hoặc tự kinh doanh, minh chứng rõ ràng cho sức hút ngày càng lớn của mô hình này. Thị trường lao động tự do toàn cầu dự kiến đạt 8,39 tỷ USD trong năm 2025.
Báo cáo tổng quan về thị trường Freelancer của DemandSage
Nguồn: DemandSage
Tại Việt Nam, khảo sát của VnExpress năm 2023 cũng ghi nhận 85% người trẻ mong muốn theo đuổi hình thức làm việc tự do thay vì gắn bó toàn thời gian với văn phòng truyền thống.
Báo cáo Future of Jobs 2025 của Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF) chỉ ra rằng:
- Lựa chọn làm việc linh hoạt và hybrid sẽ tiếp tục là xu hướng nổi bật trong thời gian sắp tới.
- Các kỹ năng mềm (giao tiếp, tư duy phản biện, sáng tạo) ngày càng được doanh nghiệp đánh giá cao.
- Công nghệ số mở ra cơ hội cho người lao động vừa duy trì công việc chính, vừa thử sức ở nhiều lĩnh vực khác.
Cơ hội và rủi ro song hành
Việc làm nhiều công việc cùng lúc giúp gia tăng thu nhập, mở rộng kỹ năng và mạng lưới quan hệ. Tuy nhiên, đó cũng khiến người lao động dễ rơi vào tình trạng quá tải, ảnh hưởng đến sức khỏe và hiệu quả công việc chính.
PGS.TS Đỗ Minh Cương, Viện phó Viện Văn hóa kinh doanh, nhận định: “Khi nhân viên dành quá nhiều thời gian cho công việc bên ngoài, doanh nghiệp có thể mất đi văn hóa tập thể và sự gắn kết nội bộ.”
Từ góc nhìn doanh nghiệp, tình trạng nhân viên “chân trong, chân ngoài” gây khó khăn trong quản lý, làm giảm năng suất và ảnh hưởng đến doanh thu dài hạn.
Giải pháp cho cả người lao động và doanh nghiệp
- Người lao động: cần cân đối giữa công việc chính và phụ, giữ đạo đức nghề nghiệp, tránh chiếm dụng giờ hành chính.
- Doanh nghiệp: nên thiết kế chính sách làm việc linh hoạt, tăng cường đãi ngộ và tạo môi trường gắn kết để giữ chân nhân sự.
Xu hướng tương lai
Với lực lượng Gen Z chiếm 25% thị trường lao động Việt Nam, dự kiến tăng lên 30% vào năm 2030, xu hướng “đa nhiệm công việc” sẽ tiếp tục lan rộng. Tuy nhiên, sự cân bằng giữa tự do cá nhân và trách nhiệm với tổ chức sẽ là chìa khóa để xu hướng này phát triển bền vững.
Trong bối cảnh ngày càng nhiều lao động trẻ lựa chọn làm thêm, làm tự do hoặc “đa nhiệm” công việc, nhu cầu về một môi trường hợp tác minh bạch, an toàn và linh hoạt trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết. Đây cũng là khoảng trống mà những nền tảng kết nối dịch vụ trực tuyến như iAgree đang hướng tới, nhằm hỗ trợ cả người lao động lẫn doanh nghiệp hợp tác công bằng, hiệu quả và bền vững.